Gelişimsel Yetersizliği Olan Bireylere Yaya Becerilerinin Öğretiminde Güç Kartı Stratejisinin Etkililiği


Berk S., Dayan T.(Yürütücü), Artık F., Naz Şahin S., Kuş H.

TÜBİTAK Projesi, 2025 - 2026

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Nisan 2025
  • Bitiş Tarihi: Nisan 2026

Proje Özeti

Yaya becerileri gelişimsel yetersizliği olan çocukların günlük yaşamlarını bağımsız bir şekilde devam ettirebilmesi için önemlidir. Bu çalışmanın amacı, gelişimsel yetersizliği olan yaya becerilerinin kazandırılması, genelleyebilmesi ve sürdürülmesinde güç kartı stratejisinin etkililiğini incelemektir. Çalışmaya yaşları 8-12 arasında değişen üç eğitsel tanısı hafif düzey zihin yetersizliği olan çocuk katılacaktır. Çalışmada tek denekli araştırma yöntemlerinden katılımcılar arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılacaktır. Başlama düzeyi, yoklama ve izleme oturumları çocuk trafik eğitim parkında gerçekleştirilecektir. Öğretim oturumları sırasında katılımcı ve uygulamacı yan yana oturacaktır. Bu araştırmada uygulanacak güç kartı stratejisi; güç kartı öyküsü ve güç kartı bileşenlerinden oluşacaktır. Güç kartı öyküsü katılımcılara tablet bilgisayar aracılığıyla sunulacaktır. Katılımcıların ilgi duydukları veya kendilerine rol-model aldıkları kahramanlar farklılaştığı için her bir öyküde ve güç kartında yer alan kahramanlar farklılaşacaktır. Ancak geri kalan cümle sayıları, cümle uzunlukları ve stratejinin uygulanma biçiminde bir farklılık olmayacaktır. Bu araştırmada belirlenen yaya beceri davranışı; yaya geçidini kullanarak karşıdan karşıya geçmektir. Tüm katılımcılar ile öğrendikleri beceriler için gerçek ortamda (yaya geçidinin yer aldığı bir yolda) genelleme oturumları yapılacaktır. Ayrıca çalışmada yer alan her bir katılımcı ile yaya becerileri öğretiminin tamamlanmasından 1., 3. ve 5. hafta sonunda öğrendikleri becerileri sürdürdüklerini değerlendirmek amacıyla izleme oturumları gerçekleştirilecektir. Çalışmada katılımcılardan, annelerinden ve öğretmenlerinden araştırmanın sonuçlarına ilişkin sosyal geçerlik verileri toplanacaktır. Elde edilen bulgular alanyazın doğrultusunda tartışılacaktır.