Okul müdürlerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel sinizm algıları arasındaki ilişki (Hakkari ili örneği)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Hakkari Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ZİKRİ KIVCI

Danışman: Naciye Aynas

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu araştırma, okul müdürlerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel sinizm algıları arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada evrenin tamamına ulaşılmaya çalışılmış ve Hakkari ili ile ilçelerinde 2023-2024 eğitim öğretim yılında resmî okullarda görev yapan 586 öğretmene ulaşılmıştır. Verilerin toplanmasında "Okul Müdürlerinin Liderlik Stili Ölçeği'' ve "Örgütsel Sinizm Ölçeği'' kullanılmıştır. Verilerin normal dağılımı nedeniyle analizde SPSS paket programı yardımıyla ANOVA, bağımsız gruplar t-Testi, Pearson Korelasyon Analizi ve Çoklu Regresyon Analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, dönüşümcü liderlik stilinin öğretmenler tarafından olumlu algılandığını ve örgütsel sinizm düzeylerini azaltıcı bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Buna karşın, serbest bırakıcı ve sürdürümcü liderlik stillerinin öğretmenlerde bilişsel, duyuşsal ve davranışsal sinizmi artırdığı tespit edilmiştir. Erkek öğretmenlerin, özellikle "Çalıştığı Kurumdan Duyuşsal Davranışsal Uzaklaşma" ve "Performansı Düşüren Etkenler" alt boyutlarında kadın meslektaşlarına göre daha yüksek sinizm düzeylerine sahip olduğu görülmüştür. Eğitim kademesi değişkeni açısından lise öğretmenlerinin sinizm düzeylerinin ortaokul öğretmenlerine kıyasla daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, yüksek lisans mezunu öğretmenlerin lisans mezunlarına kıyasla daha yüksek sinizm ortalamalarına sahip oldukları saptanmıştır. Liderlik stillerinin, örgütsel sinizmin toplam varyansının %41,6'sını açıklayarak, örgütsel sinizmin önemli bir yordayıcısı olduğu ortaya konmuştur.