Kelâm Perspektifinden Kıyâmet Alâmetlerinin Mahiyeti


AKMAN M.

İslami Araştırmalar, cilt.32, sa.1, ss.190-214, 2021 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 32 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: İslami Araştırmalar
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.190-214
  • Hakkari Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kur'an'a göre kıyâmet vakti belirsiz olmakla birlikte yine onda, kıyâmeti gösteren bazı işaretler bulunmaktadır. Ye’cûc ve Me’cûc, dâbbetu’l-arz, Duhân ve şakku’l-kamer şeklinde sıralanan bu alâmetlerin kıyâmet sürecinin ilk evreleri olması da mümkündür. Tarihsel süreçte Kur'an'da bahsi geçen bu alâmetlere uydurma, zayıf veya âhâd niteliğinde çeşitli rivayetlerle çok sayıda ilavede bulunulmuştur. Bu ilaveler, çeşitli rivayet metinleriyle sağlanmıştır. Hiçbiri mütevâtir olmayan bu rivayetlerde Hz. İsâ’nın nüzulü, mehdî ve deccâlin zuhuru gibi üzerinde çokça polemik üretilmiş alâmetler de bulunmaktadır. Mütevâtir olmayan rivayetlerle inanç oluşturulamayacağı ilkesinden hareketle Kur'an'a ilaveten sıralanan bu hususların kabulü tartışmalıdır. Bu bağlamda kıyâmet alâmetleri olarak ortaya konulan uzun listelerin büyük bir kısmının dönemsel sosyolojik gelişmeleri işaret etmesinden maada bir kısmının da çevre kültür ve inanç mensuplarının tezlerinden etkilenilerek tesis edildiği anlaşılmaktadır. Özellikle Hz. İsâ’nın nüzulü, mehdî ve deccâlin zuhuru iddialarının böylesi bir konseptte geliştiği anlaşılmaktadır. Bunlardan mehdînin zuhuru, önce Şîî Müslümanların yaygın olduğu ortamda siyasî yenilginin verdiği burukluğu teselli amacıyla geliştirilmiş ve oradan etkilenen Sünnî kanadın benimsemesiyle yaygınlık kazanmıştır. Hz. İsâ’nın nüzulü ve deccâlin kabulü ise başta Hıristiyan ve diğer yabancı unsurların tesiriyle geliştirildiği anlaşılmaktadır.
It is unknown that when is the doomsday according to Quran. But accordingly, the Quran tells some sings of Doom. Gog and Magog, Dabbatu al-Ardh, Dukhan, cracking of the moon are some of those. Throughout the history numerous different incorrect rumors have been added to these. In these rumors there have been problematic news as well; to name a few returning Jesus to the world and different perceptions of Mahdi-Dajjal figures. It is unacceptable to consider these information correct as weak news cannot be base for faith of human being. Additionally, some of these signs of doom relate to sociological situation of the time period and others relate to different cultures and religions ideologies that are being exist in the same area. Especially returning Jesus to the world and different perceptions of Mahdi-Dajjal figures are quite obvious examples for this situation. For instance, understanding of Mahdi first took place in Shii areas cause of defeats in wars and then Sunni areas transferred this ideology. On the other hand, coming Jesus again and upcoming Dajjal perceptions are basing on Christianity and other religious understandings.