Hıyar mozaik virüsü (Cucumber mosaic virus; CMV) birçok ürünü enfekte edebilen önemli virüsler arasındadır. Bu çalışma, 2022 yılında Hakkari ili Kırıkdağ, Otluca ve Merzan alanlarında viral hastalık belirtileri (sararma, nekroz, mozaik ve şekil bozukluğu) gösteren kabakgillerde CMV varlığının araştırılması amacı ile yapılmıştır. Toplam 50 örnek; 7 karpuz (Citrullus lanatus), 3 kavun (Cucumis melo L.), 17 hıyar (Cucumis sativus L.), 8 kabak (Cucurbita pepo), 9 kabak (Cucurbita moschata), 2 su kabağı (Lagenaria siceraria) ve 4 acur (Cucumis melo var. flexuous) toplanmıştır. Örneklerde CMV varlığı, virüsün kısmi kılıf protein geninin 105 bç bölgesine spesifik problar ve primerler kullanılarak TaqMan real-time RT-PCR ile araştırılmıştır. Analizi yapılan 50 örneğin 6'sında (%12) CMV spesifik viral RNA tespit edilmiştir. CMV en sık Otluca alanında ve kabakgil çeşitleri arasında da kavunda (%33.3) tespit edilmiştir. Merzan'dan toplanan örneklerde CMV etmenine rastlanmamıştır. Bu çalışmada kullanılan TaqMan real-time RT-PCR testi, CMV'nin genel tespiti için bu yöntemin çok çeşitli konukçularda yaygın olarak kullanılabileceğini göstermiştir. Bu çalışma Türkiye'nin Hakkari ilinde kabakgillerde CMV'nin tespitine ilişkin ilk rapordur.
Cucumber mosaic virus (CMV) is among the important viruses that can infect many crops. In 2022, this study was conducted in the Kırıkdağ, Otluca, and Merzan areas of the Hakkari province of Türkiye to investigate the presence of CMV in cucurbits exhibiting viral disease symptoms (yellowing, necrosis, mosaic, and deformity). A total of 50 samples; 7 watermelons (Citrullus lanatus), 3 melons (Cucumis melo L.), 17 cucumbers (Cucumis sativus L.), 8 zucchinis (Cucurbita pepo L.), 9 pumpkins (Cucurbita moschata), 2 gourds (Lagenaria siceraria) and 4 gherkins (Cucumis melo var. flexuous) were collected. The presence of CMV in the samples was investigated by TaqMan real-time RT-PCR using probes and primers specific to the 105 bp region of partial the coat protein gene of the virus. CMV-specific viral RNA was detected in 6 (12%) of the 50 samples analyzed. CMV was detected most commonly in the Otluca area and melon (33.3%) among cucurbit varieties. CMV agent was not detected in the samples collected from the Merzan area. The TaqMan real-time RT-PCR assay used in this study demonstrated that the method can be widely used for the general detection of CMV in a wide range of hosts. This is the first report on the detection of CMV in cucurbits in the Hakkari province of Türkiye.
