Kitâb-ı Dedem Korkut, büyük Türk âlimi Ord. Prof. Dr. Mehmed Fuad Köprülü’nün deyişiyle, bütün Türk edebiyatının yarısından fazla değerdedir. Öte yandan ikili aşk mesnevileri, klasik Türk edebiyatı içerisinde tahkiyevî anlatı unsurları olarak roman kavramının gelişim süreci içerisindeki yerini almıştır. İki ayrık kültürel abide konumunda yer alan Dede Korkut Hikâyeleri ve aşk mesnevileri, özellikle motifleri bağlamında ortaklıklar sergilemektedirler. Karşılaştırmalı edebiyat biliminin sunmuş olduğu olanaklardan yararlanarak hazırlanan bu çalışma; Kitâb-ı Dedem Korkut ve ikili aşk mesnevilerinde yer edinen ortak motifler ve onların çözümlenmesi üzerine yoğunlaşmıştır. İki ayrı kategoride yer alan eserler ilk satırından son satırına kadar özenle taranmış ve elde edilen veriler analiz-sentez mantığıyla işlenmiştir. Bu işlenmişlik, tahkiyevî anlatıların halk edebiyatı ya da klasik Türk edebiyatı ürünü olma ayrımı olmaksızın; ne denli ortak olabildiklerini göstermiştir. Örnek metinlerle zenginleştirilen söz konusu çalışma, sunduğu madde başlarıyla ilgili metinlerin anlamlandırılmasını kolaylaştırdı. Bu doğrultuda; Kitâb-ı Dedem Korkut ve ikili aşk mesnevilerinde yer edinen, çocuğu olmayan padişah motifi, evlat sahibi olma motifi, ad verme motifi, beşikteyken nişanlanma/beşik kertmesi motifi, âşık olma motifi, mücadele motifi, hapsedilme/kaleye kapatılma motifi, rüya motifi, av/avlanma motifi, hile/karşıt gücü kandırma motifi, kılık değiştirme motifi, âşıklığın sınanması motifi, formulistik sayılar ve çeyiz sunma motifleri irdelendi. Sonuçta; tahkiyevî iki anlatı kategorisinin motifleri bağlamında ortak ve ayni iştiyak olduğu tescillendi.
Kitâb-ı DedemKorkut, the great Turkish scholar Ord. Professor Dr. in the words of Mehmed FuadKöprülü, it is worth more than half of all Turkish literature. On the other hand, the dual love mathnavi havetaken their place in the development process of the novel concept as the narrative elements in classicalTurkish literature. Stories of Dede Korkut and love mathnavies, which are two different cultural monuments,exhibit partnerships especially in the context of motifs. This study prepared by using the opportunitiesoffered by comparative literature science; Kitâb-ı Dedem Korkut and the common motifs in the double lovemathnavi and focuses on their analysis. In this direction. The works in two different categories were carefullyscanned from the first line to the last line and the data obtained were processed with analysis-synthesis logic.This work is done without any distinction of being a product of folk literature or classical Turkish literature;showed how common they can be. This study, enriched with sample texts, facilitated the interpretation of thetexts related to the headings. In the context of Kitâb-ı Dedem Korkut and dual love mathnavi, motif ofwithout children sultan, motif of adoption, naming motif, engagement in crib motif, motif of falling in love,struggle motif, imprisonment/closure motif, dream motif, hunt/hunting motif, deceit/counterfeit motif,disguise motif, minstrel test motif, formulistic numbers and dowry offering motifs were examined. After all;It was confirmed that the two narrative categories were common and identical in the context of their motives.
