Sağlık İnanç Modeli Temelli Eğitimin Evli Kadınların Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Tutumları Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi


BOR N. A., ORTABAĞ T.

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi (Online), cilt.6, sa.2, ss.165-174, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Giriş: Üreme sağlığı, anne, çocuk ve yenidoğan sağlığı, aile planlaması, doğurganlık sorunları ve üreme eğitimi gibi çeşitli hizmetleri kapsamakta ve bu programların birincil yararlanıcıları kadınlar olmaktadır. Amaç: Bu çalışmada, sağlık inanç modeli temelli eğitimin evli kadınların üreme sağlığına yönelik koruyucu tutumları üzerindeki etkisinin araştırılması amaçlandı. Yöntem: Çalışma eşit olmayan gruplarda ön test-son test karşılaştırmalı, yarı deneysel olarak dizayn edildi. Araştırma kriterlerini karşılayan ve kapsamlı bir güç analizi ile belirlenen deney grubunda 35, kontrol grubu-1’de 70 ve kontrol grubu-2’de 70 olmak üzere toplam 175 kadın çalışmaya dahil edildi. Ön test verileri; Kişisel Bilgi Formu, Üreme Sağlığını Koruyucu Tutum Ölçeği ve Aile Planlaması Tutum Ölçeği kullanılarak toplandı. Deney grubuna Sağlık İnanç Modeline göre yapılandırılmış üç aylık grup eğitimi verildi. Bulgular: Başlangıçta, gruplar arasında kullanılan ölçeklerin ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (p > 0,05). Eğitim sonrasında deney grubunun Üreme Sağlığını Koruyucu Tutum Ölçeği ve Aile Planlaması Tutum Ölçeği alt ölçek ve toplam puanlarının kontrol gruplarına kıyasla anlamlı derecede yüksek olduğu saptandı (p < 0,05). Benzer şekilde, eğitim sonrasında deney grubunun etkin aile planlaması tekniklerini ve kendi kendine meme muayenesi tekniklerini kullanımının belirgin şekilde arttığı görüldü (p < 0,05). Sonuç: Sonuçlara göre, verilen eğitimin üreme sağlığına yönelik koruyucu tutumlar üzerinde olumlu etkisi olduğu belirlendi.
Introduction: Reproductive health services include maternal, child, and newborn health, family planning, fertility issues, and reproductive education, primarily benefiting women. Aim: It was aimed to examine the effects of Health Belief Model based instruction on married women protective attitudes toward reproductive health. Method: The study was designed as a quasi-experimental method with unequal groups for pre-test and post- test comparison. A total of 175 women, 35 in the experimental group, 70 in the control group-1, and 70 in the control group-2, who met the study criteria and were determined by a comprehensive power analysis, were included in the study. The pre-test data were collected using the Personal Information Form, the Married Wom- en’s Reproductive Health Attitudes Determination Scale, and the Family Planning Attitude Scale. Experimental group were given a 3-month group training structured according to the health belief model. Results: Between-group differences were not statistically significant at baseline regarding mean knowledge and the constructs of the scales used (p > 0.05). After the training, it was determined that the Reproductive Health Attitudes Determination Scale and Family Planning Attitude Scale sub-dimensions and total scores of compared to the control groups, the experimental group had a significantly higher (p < 0.05). Similarly, it was noted that following the training, the experimental group's use of efficient family planning techniques and breast self-examination techniques increased noticeably (p < 0.05). Conclusion: According to the results, training was determined to have been given had a positive effect on protective attitudes towards reproductive health.